In het plaatje hierboven zijn de staafjes allemaal even lang. Dat kan je makkelijk controleren door te meten. Kennelijk kun je, zelfs niet in eenvoudige situaties, afgaan op je waarneming. Dingen kunnen heel anders lijken dan dat ze zijn. Een lineaal is in dit geval een instrument om vast te stellen of 'wat je ziet' wel klopt. Dat klopt dus niet...
Nu is dit nog redelijk eenvoudig. Ondanks dat je weet dat het anders is ontkom je er niet aan de staafjes als ongelijk te zien. Dat is wonderlijk toch? Maar als dat bij zoiets simpel al ingewikkeld is hoe zou dat zijn bij de meer complexe vormen van introspectie, observatie en gepercipeerde werkelijkheid? Daar is dan toch vrijwel geen beginnen aan?
Gelukkig hebben we voor het tegengaan van bijgeloof, waandenkbeelden, vooroordelen en andere vormen van verstoorde waarneming iets uitgevonden. Dat heet wetenschap. Theorieën, hypotheses, onderzoek, toetsen, herhalen, verifiëren, enz...
Het is verstandig om juist de dingen die iedereen als vanzelfsprekend beschouwt aan een onderzoek te onderwerpen. Een verkeerde diagnose leidt niet tot genezing. Dat is misschien iets om in het nieuwe jaar aan te denken.
