zondag 3 november 2013

Wat is professionaliseren?

Het is bijna niet te stuiten. Docenten moeten nu echt werk gaan maken van hun professionalisering. Er is geen ontkomen aan. Ik werk nu bijna 25 jaar in het onderwijs en als ik nu toch echt moet professionaliseren dan zal ik daar maar 's een begin mee maken. Wat betekent dat voor mij? Wat moet ik dan doen?

Ik zou allereerst wekelijks een klacht indienen bij de ARBO-dienst. De omstandigheden waaronder ik mijn werk moet verrichten zijn niet gezond. Het lokaal waar ik geacht wordt les te geven biedt ruimte voor maximaal 25 leerlingen. Met een klas van 34 leerlingen kan je daar niet je werk doen. De lucht alleen al... Als professional kan ik dat soort arbeidsomstandigheden niet accepteren. Misschien dat de ARBO-dienst me daarbij kan helpen.

Ik word regelmatig geacht op tijden waarop ik niet werk op te komen draven. Dat kan zelfs 's avonds zijn, denk maar aan een tafeltjesavond, een open avond, e.d.. Dat is overwerk. Overwerk wordt normaal gesproken extra betaald. Als professional zal ik daarvoor een rekening moeten gaan sturen. Vergaderen op maandag terwijl ik normaal gesproken niet werk op maandag? Dat kan wel, maar dat gaat dan geld kosten. De uren die ik dan maak en de inkomsten die ik dan mis loop zal ik moeten gaan declareren.

Naast de normale lesvoorbereiding, het maken van proeven, het nakijken en de verslagen schrijven moet er van alles gebeuren om mijn lessen de inhoud te geven die nodig is. Daarvoor word ik nauwelijks gefaciliteerd. Er is wel zoiets als een opslagfactor natuurlijk maar de 'vergoeding' staat niet geheel in de juiste verhouding met de tijd en moeite die dat kost. Als professional moet je natuurlijk altijd de gemaakte kosten doorberekenen. Ik moet tijd gaan schrijven en bij een overschreiding ofwel de werkzaamheden staken ofwel een rekening sturen.

Eén van mijn kerntaken is om leerlingen die moeite hebben met mijn vak extra hulp te bieden. Hier en daar moet ik leerlingen individueel helpen bij de wiskunde. Daar is geen 'tijd of ruimte' voor toegekend, maar je kunt daar eigenlijk niet omheen. Extra hulp en oefeningen kan ook in digitale zin. Je moet daar wel iets voor hebben en tijd nemen om dingen klaar te zetten, lesmateriaal te ontwikkelen e.d. Ook hiervoor geldt dat bij overschreiding van beschikbare tijd een professional dat zal moeten doorberekenen.

Waarom heb ik geen smartboard? Waarom hebben niet alle leerlingen een tablet met een Internetverbinding? Waarom hebben we geen fatsoenlijk boek waar leerlingen echt iets kunnen leren over wiskunde? Waarom moet ik me in allerlei bochten wringen om er nog iets van te maken? Waarom moet ik dat allemaal zelf bedenken en in mijn eigen tijd? Waarom moet ik les geven in een kippenhok in plaats van een goed uitgerust lokaal met ruimte en de juiste middelen? Waarom...!?

Naast mijn 'normale werk' als docent ben ik actief op Internet. Ik onderhoud een aantal websites waar iedereen van alles kan vinden over wiskunde en wiskundeonderwijs. Ik twitter, ik weblog en ik beantwoord vragen over wiskunde... Bij een verregaande professionalisering is dat natuurlijk geen optie meer. Waarom zou ik 'gratis' allerlei 'diensten' aanbieden zonder dat daar iets tegenover staat? Waarom zou ik 'voor niets' mijn kennis delen? Dat lijkt me niet echt een professionele houding.

Daarnaast moet ik in deze 'snel veranderende wereld' continu proberen bij te blijven. Ik moet mijn professionele netwerk onderhouden, met vakgenoten praten, workshops bezoeken, uit eten gaan met mijn twittervrienden, mensen uit mijn netwerk helpen met statistiek, kletsen met jan-en-alleman. Dat is ook werk...

Waarmee ik maar wil zeggen dat als docenten moeten professionaliseren dan verwacht ik wel dat mijn werkomgeving en werkomstandigheden meeprofessionaliseren. Doen ze dat niet, dan houdt het op...

Een andere optie is om op te houden met zeuren en gewoon docenten hun werk laten doen. Daar waar het niet goed gaat ligt een mooie taak voor de schoolleiding om daar iets aan te doen, maar verder...? Zorg eerst maar 's voor de juiste randvoorwaarden. Ondertussen professionaliseer ik gewoon verder zoals ik de afgelopen 25 jaar al doe. Wie kan mij iets leren?:-)