zaterdag 19 januari 2013

Leerstijlen zijn onzin

Op innovatie & onderwijs kan je een aantal mooie citaten/verwijzingen vinden over leerstijlen. Ik heb daar verder niet zo veel aan toe te voegen, behalve dan de vraag hoe je 'onzin' en 'zinvol' zou kunnen onderscheiden. Hoe kan je nu zien dat zoiets als 'leerstijlen' eigenlijk onzin is?

Grof gezegd komt het er op neer dat er 4 verschillende leerstijlen zijn te onderscheiden. Dat hadden er ook 3 of 23 kunnen zijn, maar 3 is misschien wat weinig en 23 is misschien een beetje te veel van het goede.

De cursusleidster 'kantklossen' reageerde enigszins geirriteerd op mijn opmerking dat ik mijn tweede klas te maken heb met wel 31 verschillende leerstijlen. Als we zo gaan beginnen is het einde zoek, natuurlijk. Maar 't is wel zo...:-)

Uiteindelijk blijkt dat leerlingen niet één leerstijl hebben maar een combinatie van verschillende leerstijlen maar dat sommige leerstijlen minder ontwikkeld zijn. Mijn conclusie zou dan zijn dat je dan juist moet inzetten op die dingen die nog wat verdere ontwikkeling nodig hebben. Je kunt (ook in het vervolgonderwijs) niet alleen maar leren zoals jij dat wilt. Je zult in allerei omstandigheden moeten proberen zo goed mogelijk het maximale te halen uit je inspanningen.

Dus leerstijlen zijn helemaal niet zo heel erg duidelijk te onderscheiden. Het zijn 'verschillende kanten' van een complex proces. Het is niet verkeerd om in je onderwijs ruimte te maken voor verschillende manieren van leren en recht doen aan verschillen tussen leerlingen. Maar dat heeft verder met leerstijlen niet zo veel te maken.

Kortom: dat 'er zijn vier te onderscheiden leerstijlen die niet te onderscheiden zijn' is een herkenbare indicator voor geleuter. Het is een metafoor voor de vaststelling dat iedereen anders is en dat iedereen moet leren om op verschillende manieren, in verschillende omstandigheden te leren leren.

Mijn idee is dat als je complexe processen wilt begrijpen dat je dan niet moet proberen de zaak eenvoudiger voor te stellen dan het is om vervolgens te proberen de zaak weer recht te praten omdat de dingen nu eenmaal ingewikkelder zijn dan de oorspronkelijk versimpeling. Op die manier raak je belangrijke verbindingen kwijt.

Erger is dat een 'verkeerde diagnose' je kijk op de werkelijkheid aardig kan vertroebelen. Je hebt iets in je hoofd en wat denk je? Overal zie je daar bevestigingen van. Dat lijkt toch wel heel veel op één van de blinde vlekken. Niet doen dus.